Niet-biologische moeder: "Ik zou zó graag zwanger willen zijn"
Karin en haar vrouw Jake beginnen binnenkort met een vruchtbaarheidsbehandeling. Karin lijdt aan een erfelijke bloedziekte, dus Jake zal hun kindje dragen. Hoe ga je echter om met het toekomstige ouderschap van een lang gewenst kindje als je er altijd van gedroomd hebt om zelf zwanger te zijn?
Helle Tyllesen
Veel wikken en wegen, een hoop zorgen en een lang rouwproces: dat houdt de 37-jarige Karin al jaren bezig. Uiteindelijk besloten zij en de 34-jarige Jake - haar vrouw - om hun gezin uit te breiden met behulp van een vruchtbaarheidsbehandeling. Het in Nederland woonachtige gezin bestaat verder uit de 11-jarige Bryan, Jake's zoon uit een eerdere relatie en hun hond Bailey.
Het koppel stelde een grondig plan op, dat onder meer bestaat uit het kiezen van een spermadonor, het vinden van de beste vruchtbaarheidskliniek en het besluit dat Jake het kind zal dragen. Check. Check. Check. En daar komen dan ook nog eens een overvloed aan vreugde, opwinding en vlinders over de hopelijk aanstaande zwangerschap bij.
Ik zou het niet durven riskeren om mogelijk mijn ziekte door te geven. Een zwangerschap zou ook een groot risico vormen voor mijn eigen gezondheid.
Niet in staat zijn om het donorkind te dragen
Het verhaal van het paar kent echter ook een hoofdstuk over Karins verdriet dat zij het zwanger zijn niet zal meemaken. Dit is haar hele leven lang een grote droom van haar is geweest. In de nasleep van een onfortuinlijke ontdekking bij haar volgde een groot aantal zorgen:
Hoe zal het zijn om niet dezelfde fysieke relatie met het kind te hebben als Jake? Zal ze op dezelfde manier van het kind kunnen houden? Zal ze zich desondanks toch een echte moeder voelen?
Karin heeft een bloedziekte die mogelijk erfelijk is. Ze weet al 10 jaar dat een zwangerschap en bevalling een risico vormen voor haar en het kind. Er bestaat een risico van 80% dat Karin de ziekte overdraagt aan het kind.
"Ik zou graag zwanger willen raken, maar dat is helaas geen optie. Ik zou het niet durven riskeren om mogelijk mijn ziekte door te geven. Een zwangerschap zou ook een groot risico vormen voor mijn eigen gezondheid. Eén onschuldig schopje van het ongeboren kind zou al een inwendige bloeding in mijn lichaam kunnen veroorzaken," vertelt Karin.
Toen we de beslissing namen over een vruchtbaarheidsbehandeling, wilde ik de situatie kunnen accepteren zoals die was. Het was belangrijk dat ik mijn eigen problemen aanpakte alvorens we aan kinderen begonnen.
Jake zal hopelijk de zwangerschap met hun donorkind voldragen. Ze zou niets liever willen dat Karin de ervaring van het zelf zwanger zijn had kunnen meemaken. Jake zag in dat Karin professionele hulp nodig had om met al haar emoties - waaronder verdriet, angst en jaloezie - om te leren gaan. Daarom stelde ze Karin voor om naar een psycholoog te gaan:
“Toen we de beslissing namen over een vruchtbaarheidsbehandeling, wilde ik de situatie kunnen accepteren zoals die was en mijn mindset erover veranderen. Het was belangrijk dat ik mijn eigen problemen aanpakte alvorens we aan kinderen begonnen. Het was een lang en moeilijk proces. In alle eerlijkheid had ik jaren geleden al psychologische hulp moeten krijgen. In Nederland is het vooralsnog taboe om naar een psycholoog te gaan, maar ik heb er heel bewust voor gekozen om er open over te zijn", zegt Karin.
Vergeet niet om hulp te zoeken
De psycholoog hielp Karin haar verdriet te accepteren en hielp haar ook om al haar gedachten onder woorden te brengen. Karin was bijvoorbeeld bang dat ze jaloers zou worden op Jake en haar zwangere buik, en dat ze bijvoorbeeld jaloers zou zijn als het kindje schopt. Karin was ook bang dat ze geen emotionele band met het kind zou voelen, aangezien ze zelf negen maanden lang niet zou ervaren hoe het kind in haar eigen lichaam groeit.
"Mijn beste advies voor anderen in dezelfde situatie is om erover te praten en de hulp in te schakelen van professionals. Praatgroepen kunnen ook een optie zijn. Het is oké om angst en verdriet te voelen, en het is ook oké om bang te zijn voor je eigen gevoelens. Als je ze onder woorden brengt en hardop zegt, besef je je gelukkig dat de gedachten niet zo gevaarlijk zijn als ze in je eigen hoofd lijken," aldus Karin. Ze gaat daar nader op in:
"Je moet je eigen verlies verwerken alvorens je aan een vruchtbaarheidbehandelingstraject begint. Het is niet om erg om te huilen en het is ook niet erg als anderen je zien huilen. Laat het los en vraag jezelf af: Waarom voel ik me zo en hoe kan ik deze gevoelens accepteren? Je geestelijke gezondheid is zó belangrijk."
Mijn sessies bij de psycholoog hebben me gerustgesteld: mijn gevoelens voor het kind zullen groeien naarmate het kind in Jake's buik groeit.
Karin en Jake hebben er bewust voor gekozen om heel open te zijn over hun ervaring. Ze hebben er veel over gesproken met familie en vrienden en delen hun overpeinzingen op sociale media. Het is belangrijk voor het koppel om aan anderen de boodschap over te brengen dat zij er niet alleen voor staan. Ze willen andere ook aanmoedigen om hulp te zoeken.
"Ons toekomstige kindje wordt omgeven door heel veel liefde geboren. Ook daarom delen we ons verhaal: zodat we ons kindje ooit onze gedachten en beslissingen kunnen laten zien - als een soort lang dagboek met veel ups en downs onderweg."
Het risico op erfelijke ziektes voor het kind verkleinen
De zeldzame bloedziekte van Karin betekent dat het koppel niet onbekend is met de risico's van erfelijke aandoeningen. Daarom hebben zij gekozen voor GeneXmatch - een aanvullende dienst die de European Sperm Bank aan aanstaande ouders aanbiedt. Bij deze test worden de genen van de aanstaande moeder en de donor gescreend vóór de inseminatie. GeneXmatch verhoogt de kans dat het toekomstige kind gezond zal zijn door het risico op een genetische ziekte te verkleinen. De test vergelijkt de genen van de toekomstige biologische moeder - in dit geval Jake - met de genen van de gewenste spermadonor.
De test bepaalt of de ouder die het kind gaat dragen en de donor mutaties in dezelfde genen hebben. Zo wordt er bepaald of er sprake is van een risico dat het kind een genetische ziekte zal erven. GeneXmatch screent op meer dan 400 genetische ziekten. Het proces is eenvoudig: Jake hoeft alleen maar een monster van haar speeksel op te sturen en de European Sperm Bank doet de rest.
"Ik ben het perfecte voorbeeld van waarom GeneXmatch zo zinvol is. Ik weet hoe het is om een genetische ziekte te hebben en ik wil die zeker niet doorgeven. Het is veel beter om risico's te vermijden en de kans op een gezonde baby te vergroten als je de mogelijkheid daartoe hebt," aldus Karin.
Tijdens een gratis consult werden veel van onze vragen beantwoord
Jake en Karin maakten ook gebruik van het aanbod van de European Sperm Bank om een gratis consultte boeken, waarbij ze antwoorden konden krijgen op een aantal vragen. Deze vragen omvatten vragen over zogenaamde 'Pregnancy Slots' en hoe snel een spermadonor "uitverkocht" kan raken. Het koppel had zelf ook al veel onderzoek gedaan. Tijdens het gesprek konden de professionals van de European Sperm Bank hun bevindingen bevestigen of juist ontkrachten.
Jake en Karin hebben al enkele favoriete donorprofielen op de website van de European Sperm Bank gevonden. Ze wachten echter met het bestellen van het donorsperma totdat hun vruchtbaarheidskliniek heeft besloten welke vruchtbaarheidsbehandeling het best geschikt is voor het stel. Ze hopen begin 2023 definitief een donor te kiezen.
"Het is geweldig dat het personeel van de kliniek zo grondig te werk gaat, maar voor mijn geduld is het iets minder fijn!" zegt Karin. Ze besluit:
"Ik heb veel geleerd van dit proces. Ik zal altijd de hulp van een psycholoog zoeken als dat nodig is. Als we een arm breken, gaan we naar de dokter, maar we moeten ook psychologische hulp durven zoeken als we mentaal pijn lijden. Mijn psycholoog had zelf in het verleden soortgelijke problemen gehad. Doordat ik wist dat zij zich in mijn situatie kon verplaatsen, voelde ik me heel veilig. Ze stelde me ook gerust: mijn gevoelens voor het kind zullen groeien naarmate het kind in Jake's buik groeit. Ik weet zeker dat alles goed komt. Op dit moment ben ik gewoon heel blij en kijk ik uit naar alles wat er komen gaat."
U kunt Karin en Jake hier volgen
Karin en Jake hebben een betaalde samenwerking met de European Sperm Bank.
